Zomerlezen: fastfood leesvoer

Het is een jaarlijks terugkerende bezorgdheid: als jonge lezers tijdens de zomervakantie niet blijven oefenen, dan komt dat hun leesvaardigheid niet ten goede. Het Nederlandse CPNB organiseert daarom elk jaar Zomerlezen. Met de slogan “Een (zomer)boek voor iedereen” willen ze niet alleen kinderen, maar iedereen deze zomer aan het lezen brengen. Nienke van Booksometea springt al enkele jaren mee op de kar. Toen ze collega-bloggers zocht om hier een zomerreeks rond te schrijven, zag ik dat helemaal zitten. Negen weken lang vind je hier elke maandag boekentips voor verschillende leeftijdsgroepen, telkens binnen een bepaald thema.
‘Fastfood leesvoer’ is een term die uit Nienkes brein ontsproten is. Het gaat om boeken die weinig inspanning vragen en snel uitgelezen zijn. Ideale boeken dus voor minder enthousiaste lezers dus en een handig tussendoortje voor wie wel graag en veel leest. En zoals Nienke zegt: in tegenstelling tot fastfood schaadt een overdaad aan dit soort leesvoer de gezondheid niet. In tegendeel zelfs, het houdt de honger op peil.

Om voor te lezen

Gruwelijke rijmen – Roald Dahl
Roald Dahl past in bijna elke categorie van Zomerlezen, maar zijn Gruwelijke Rijmen zijn toch en ideale manier om de sprookjes op een originele en vooral grappige manier te vertellen. De cadans zorgt bovendien voor nog meer plezier tijdens het luisteren.

Er was eens een koe – Pim Lammers en Marije Tolman (ill.)
Dit verhaal kan vanaf zeven jaar gerust ook zelf gelezen worden, maar het is zó heerlijk dat luisteren ernaar ook een plezier is. We blijven in het thema sprookjes. Koe gaat op zoek naar een sprookje over een koe. Ze vindt er geen, terwijl de kuikens (hilarisch!) een hele reeks sprookjes met kuikens kunnen opsommen en de ezel en de wolf aan aandacht ook geen gebrek hebben in sprookjes. Koe gaat op onderzoek en schrijft zonder het te beseffen haar eigen sprookje.

De piraten komen – John Condon en Matt Hunt (ill.)
Het hele dorp staat in rep en roer, siddert en beeft, want de piraten komen! Keer op keer blijkt het vals alarm te zijn. Tot plots… Een verhaal met een verrassend staartje. Een terechte winnaar bij de kleuters van de Leesjury.

6 tot 12 jaar

Graphic novels
Bij fastfood leesvoer voor de lagere school dacht ik meteen aan de vele graphic novels die tegenwoordig verschijnen. Iedereen kent waarschijnlijk wel de razend populaire reeksen zoals De waanzinnige boomhut van Andy Griffiths, Het leven van een loser van Jeff Kinney of Het dagboek van een muts van Renée Russell. Ik voeg er hier graag nog twee aan toe: Slimme Rik van Mark Parisi omwille van de humor en Gekke goden van de Olympus omdat die over het oude Rome gaat.

Lezen is voor losers! – Beth Bacon
De ondertitel van dit boek is ‘Hoe je lezen kunt volhouden zonder echt te lezen. Echt iets voor wie niet graag leest, dus. Dit boekje staat boordevol tips over hoe je er onder lezen uit kan komen… maar je moet het wel eerst lezen natuurlijk 😉.

12 tot 15 jaar

Heartstopper – Alice Oseman
Ook een graphic novel, maar dan voor iets oudere lezers. Het verhaal van Charlie en Nick wist al veel harten te veroveren. Een ideaal lgbtq+-boek voor wie meer van prentjes dan van letters houdt. En bovendien ook een serie op Netflix.

De meisjes – Annet Schaap
Het blijft maar sprookjes regenen bij deze rubriek. De meisjes van Annet Schaap is een boek waarvan ik dacht elke dag één sprookje te lezen. Niet dus. Een uur later had ik ze allemaal met veel smaak geconsumeerd. Deze eigenzinnige sprookjes zouden ook al in de derde graad van de lagere school gelezen kunnen worden, maar ik denk dat iets oudere kinderen de dubbele bodem beter zullen snappen. En ja hoor, ook volwassenen zullen hiervan smullen.

Dag, – Twiggy Bossuyt
Dit is een heel moeilijk boek om een leeftijd op te plakken. Oorspronkelijk werd het zelfs voor volwassenen uitgegeven, maar het wordt ook gretig door de jeugd opgepikt. De schrijfstijl is heel eenvoudig en het hoofdpersonage is erg jong, maar omwille van het thema (zelfdoding) en de onderliggende emoties denk ik dat het voor een rijpere lezer beter geschikt is.

15 +

Naast graphic novels zijn boeken die in versvorm geschreven zijn ook heel dankbaar voor wie snel door een boek heen wil gaan. Ik heb er twee die op mij veel indruk maakten.

67 seconden – Jason Reynolds
Van dit boek is trouwens ook een graphic novel gemaakt. Het verhaal is heel beklijvend. De broer van Will is op straat vermoord. Zoals de code het wil, pakt Will een pistool met de bedoeling de vermoedelijke dader neer te knallen. Hij stapt in de lift en heeft precies 69 seconden nodig om naar beneden te gaan. Op elke verdieping stapt iemand in die zijn overtuiging aan het wankelen brengt.

Toffee – Sarah Crossan
‘Versromans’ zijn het handelsmerk van Sarah Crossan. Het mooiste wat ik van haar las was Eén: twee levens, twee zussen, één keuze. Ook Toffee is een heel gevoelig boek. De zestienjarige Allison besluit van huis weg te lopen om te ontkomen aan de mishandeling door haar vader. Dan ontmoet ze de dementerende Marla en groeit er een speciale band tussen deze twee mensen.

Ginevra – Simone van der Vlugt
Als er verplichte boekbesprekingen op de agenda staan en leerlingen mogen zelf kiezen welk boek ze lezen, dan is de eerste voorwaarde vaak: een dun boek. Om daarop in te spelen zijn er tegenwoordig de Kluitman-novelles en Best of YA|XS. Ginevra van Simone van der Vlugt behoort niet tot een van die reeksen, maar is ook een licht verteerbaar liefdesverhaal. Een beetje Romeo en Julia in het veertiende-eeuwse Firenze.

Volwassenen

Ook voor volwassenen worden veel mooie novelles geschreven, onder andere ook door Sarah Crossan. Ik geef er jullie twee, omdat ze dun zijn, niet omdat je er niet bij na moet denken, want dat doe je vanzelf.

Bruna – Hannelore Bedert
Het verhaal van de aan alcohol verslaafde Laure blijft in je kleren hangen. De achttienjarige Bruna, zelf dochter van een verslaafde moeder, probeert Laure van haar demonen te bevrijden, maar uiteindelijk zal die zelf uit het dal moeten weten te klimmen.

Als je iemand verliest die je niet kan verliezen – Ish Ait Hamou
Dit boek verscheen ook onder de titel Klem, naar de gelijknamige kortfilm die ervan gemaakt werd.  Een vrouw en een man ontmoeten elkaar op de trein. Ze hebben beiden een serieuze rugzak. Ze vertellen en luisteren. Soms is er niet meer nodig.

Gespleten – Karin Slaughter
Je zou bijna denken dat alleen dunne boekjes of pagina’s vol illustraties het leestempo de lucht in laten schieten. Niets in minder waar, want ik heb mijn leerlingen er vroeger vaak op gewezen dat een dik boek soms veel sneller uitgelezen is dan een dun met een dubbele bodem. Ik zou hier een hele lijst met thrillerauteurs en -series kunnen opsommen waarvan ik de boeken op één dag uitlees. Ik kies er mijn absolute favoriet uit en hou de rest nog eventjes voor later. Niemand kan volgens mij zoveel vaart in haar thrillers steken als Karin Slaughter. Ik kan geen enkel boek van haar opnoemen dat ik niet in één ruk uitgelezen heb. Ik kies hier voor Gespleten, omdat het mij zo hard opviel dat het tempo in de serie zoveel trager lag dan in het boek.

Leesvoer genoeg dus om bruin te bakken op het strand. Kan je nog wat extra leestips gebruiken? Kijk dan zeker eens op boekenzoeker.be
of lees de tips van deze collega’s:
Luna van Leesdame
Maria van Leven Lezen en Genieten
Nienke van BookSomeTea

Tips van jullie zijn natuurlijk ook altijd welkom!