Zomerlezen: boeken die je aan het denken zetten

Het is een jaarlijks terugkerende bezorgdheid: als jonge lezers tijdens de zomervakantie niet blijven oefenen, dan komt dat hun leesvaardigheid niet ten goede. Het Nederlandse CPNB organiseert daarom elk jaar Zomerlezen. Met de slogan “Een (zomer)boek voor iedereen” willen ze niet alleen kinderen, maar iedereen deze zomer aan het lezen brengen. Nienke van Booksometea springt al enkele jaren mee op de kar. Toen ze collega-bloggers zocht om hier een zomerreeks rond te schrijven, zag ik dat helemaal zitten. Negen weken lang vind je hier elke maandag boekentips voor verschillende leeftijdsgroepen, telkens binnen een bepaald thema.
We hielden het luchtig tot nu toe. Vandaag komt daar verandering in. We gaan op zoek naar boeken die je aan het denken zetten. Dat kunnen filosofische boeken zijn, maar evengoed verhalen die je de ogen openen over een bepaald thema. Leesplezier met een beetje diepgang dus.  

Om voor te lezen

Ik wil een wiegje worden, zei de wilg – Bette Westera en Henriette Boerendans (ill.)
Dit verhaal is niet alleen filosofisch, maar ook leerrijk. Elke boom uit zijn wensen voor de toekomst. Zo wil de wilg een wiegje worden, het kleine sparretje een kerstboom… De illustraties passen perfect bij de tekst. Achterin het boek staat info over de verschillende houtsoorten en wat er allemaal mee gemaakt wordt.

Helemaal aan de rand van mij, ben jij – Agnes De Lestrade en Valeria Docampo (ill.)
Dit boek is speels op zoveel manieren. Auteur en illustrator verweven het verhaal in een werveling van woord, klank en beeld. Het hele boek is één grote ontdekking. Verwonder je samen met de blauwe beer over de wereld om je heen.

Ik wil naar verder – Anne Provoost en An Candaele (ill.)
Een visje, een poes, een meisje, een spookje en een ruimtewezentje verlaten het huis op weg naar verder. Dat ‘verder’ wordt ook letterlijk uitgebeeld omdat er als het ware steeds verder uitgezoomd wordt. Elke volgende bladzijde bevat elementen van de vorige (zo zit de vis bijvoorbeeld in een kom in het huisje van de poes…). Heel mooi vormgegeven. Volgens mij staat dit boek garant voor uren vertel- en ontdekplezier.

6 tot 12 jaar

Het fortuin van Fausto – Oliver Jeffers
Fausto verkondigt aan iedereen die het horen wil dat alles in de wereld van hem is. De bloem, de schaap en de boom gaan hier niet tegenin. Het meer en de berg sputteren tegen, maar leggen zich er uiteindelijk ook bij neer. Nu moet Fauto de zee nog overtuigen. Zal die ook buigen?
Wanneer heb je genoeg? Dat is de vraag die deze fabel je stelt.

Dat met Leo – Stefan Boonen
Leo is kwijt. Hij denkt dat anderen hem niet zien en hij vindt ook zichzelf niet meer. Dus gaat hij, samen met Max Halters, op zoek naar zichzelf. Doorheen de tekeningen en het verhaal wordt duidelijk waarom Leo het zo moeilijk heeft. Een bevattelijk verhaal om rouwen bespreekbaar te maken.

De eik was hier – Bibi Dumon Tak
Dit boek werd geschreven naar aanleiding van de Maand van de Filosofie. Een tweehonderd jaar oude eik staat in de middenberm van de snelweg. Elke dag krijgt hij bezoek van een gaai, aan wie hij zijn verhaal vertelt. Soms vertelt hij over het landhuis waar hij vroeger deel van uitmaakte, over de oorlog, over boomverzorgers en verliefde paartjes. Het wortelkoor vult zijn verhaal aan.

12 tot 15 jaar

Een nieuwe wereld in 100 dagen – Vera Van Renterghem
Stel dat je de wereld helemaal opnieuw mocht scheppen. Hoe zou die eruit zien? Wat zou je veranderen en wat blijft hetzelfde? Vera Van Renterghem stelde de vraag aan honderd Vlaamse jongeren. Hun antwoorden zijn gebundeld in dit boek vol kortverhalen.

Verhalen uit de binnenstad – Shaun Tan
Nog een verhalenbundel. Meesterverteller Shaun Tan neemt je mee in de wereld van de stad. Vijfentwintig dieren beleven elk een avontuur in de drukke binnenstad. Maar het zou Shaun Tan niet zijn als er tussen de regels niet veel meer te ontdekken viel.

Op zoek naar Violet Park – Jenny Valentine
Deze is al iets ouder, maar Jenny Valentine blijft de moeite waard om te lezen. Een achtergelaten urne in een taxistandplaats. Daarmee begint het allemaal. Lucas vindt de urne en maakt het tot zijn missie om het verleden van Violet Park (wiens urne dit is) te ontrafelen. Gaandeweg leert hij ook zichzelf kennen en leert hij de verdwijning van zijn vader een plaats te geven.

15 +

Echte Amerikaanse jongens – Jason Reynolds en Brendan Kiely
Ik had jullie boeken beloofd die niet filosofisch zijn, maar die je ogen openen voor een bepaald thema. Voor wie zich wil verdiepen in #blacklifesmatter in dit een goede basis. Het mooie aan dit verhaal is dat het verteld wordt vanuit twee standpunten die lijnrecht tegenover elkaar staan. Rashad wordt het slachtoffer van politiegeweld als hij ten onrechte van winkeldiefstal beschuldigd wordt. De blanke Quinn is getuige, maar durft niet naar voor te treden omdat hij de politieagent in kwestie kent. Afwisselend lees je het verhaal van Rashad, die altijd geleerd heeft niet op te vallen en Quinn, die worstelt met zijn geweten.

Thirteen Reasons Why – Jay Asher
Als er één boek is dat elke jongere zou moeten lezen, dan is het voor mij dit boek. Gelukkig heeft de Netflixserie het verhaal de nodige bekendheid gegeven. Aan de hand van dertien cassettebandjes kom je te weten waarom Hannah zelfmoord pleegde. Waarom iedereen dit moet lezen? Omdat het heel duidelijk maakt dat een onschuldige opmerking de laatste druppel kan zijn om iemand over de rand te duwen.

De bijzondere woorden van Gioia – Enrico Galiano
Gioia verzamelt woorden die ze bijzonder vindt. Voor de rest vindt ze zichzelf niet zo bijzonder en ze heeft ook lak aan wat anderen van haar vinden. Tot ze Lo ontmoet. Ze worden verliefd, maar Lo blijft een mysterie voor Gioia. Het is in het begin even doorbijten, maar daarna grijpt het verhaal je om je niet meer los te laten.

Volwassenen

Het hele leven – Bart Moeyaert en Peter Van den Ende (ill.)
Het hele leven is een bundeling van de eerder verschenen titels De Schepping, Het Paradijs en De hemel. Naast de  prachtige woorden van Bart Moeyaert zijn er ook de veelzeggende illustraties van Peter Van den Ende. Dit boek is als jeugdboek uitgegeven, maar zoals zoveel boeken van Bart Moeyaert, zullen volwassenen hier ook heel veel uithalen.

De jongen, de mol, de vos en het paard – Charlie Mackesy
Dit is nog zo’n boek waar moeilijk een leeftijd op te plakken valt. Je kan het evengoed als cadeau geven aan iemand uit de lagere school, maar het boek bevat zoveel mooie quotes dat ik verwacht dat het een klassieker wordt die jaar na jaar weer op veel lijstjes zal verschijnen.

Middernachtbibliotheek – Matt Haig
Wat als je keuzes ongedaan kon maken en in een parallel universum een nieuw levenspad kon uitstippelen? Dat is het uitgangspunt van Middernachtbibliotheek, een boek dat niet onverdiend al heel veel aandacht kreeg.

Genoeg stof tot nadenken. Het leuke van deze categorie is dat volwassenen ál deze boeken evengoed zullen smaken als de leeftijdsgroep waarvoor ze bedoeld zijn. Dat is het leuke aan al deze boeken. In mijn zoektocht heb ik alleszins verschillende pareltjes ontdekt.

Kan je nog wat extra leestips gebruiken? Kijk dan zeker eens op boekenzoeker.be of lees de tips van deze collega’s:
Luna van Leesdame
Maria van Leven Lezen en Genieten

Nienke van BookSomeTea

Tips van jullie zijn natuurlijk ook altijd welkom!