De boeken van Bart Moeyaert zijn blijvertjes. Dat moet de uitgeverij ook gedacht hebben. De laatste jaren verschijnen er heel wat nieuwe uitgaven van oude titels. Stuk voor stuk mooi vormgegeven. Zelfs wie een boek al in de kast heeft, voelt zich geneigd die nieuwe uitgave ernaast te zetten. In juli kreeg Graz een nieuw jasje. Tijd dus om die novelle eens te lezen.
“Ik zag eerst de fiets en daarna het meisje. Ze lag op haar rug met haar armen naast haar hoofd, alsof ze zich onder het vallen had overgegeven, en haar benen lagen als in een tekenfilm, klaar om van haar weg te lopen. In haar nek zat een knik. Haar gezicht keek de kant op van Hürlimann, maar ze had haar ogen dicht. Ze was dood, daarvan was ik overtuigd.”
En meteen weet je: ja, dit is er eentje van Bart Moeyaert. Zoveel beeld in één zin. En zo gaat het maar door. De ik-persoon in het verhaal, Herman Eichler, is de eigenaar van de apotheek die voorheen van zijn vader was en daarvoor van zijn grootvader. Het ongeval vlak voor de apotheek houdt hem uit zijn slaap. De lezer volgt Herman op een tocht door de nachtelijke straten van Graz. Het is een nacht vol herinneringen, maar ook een nacht waarin Herman een moedige beslissing neemt. De ondertitel “De ochtend komt toch” krijgt daardoor veel betekenis.
Ik denk dat ik ondertussen de meeste superlatieven al gebruikt heb als ik het over het werk van Bart Moeyaert had. Dit boekje heb ik heel traag moeten lezen. Ik vond het eerlijk gezegd niet zo simpel. Er zit zoveel in en dat weet je bij Bart Moeyaert op voorhand al. Je wil niets missen en daarom kan je het verhaal van Herman maar mondjesmaat tot je nemen. Je moet het telkens even op de tong laten rusten, voor je het kan doorslikken en aan de volgende hap beginnen. Het eindresultaat: een smaakexplosie.
Als ik erover nadenk, dan heb ik het boekje eigenlijk twee keer gelezen: één keer met mijn ogen en één keer met mijn hoofd. Dat doet het dus met je. Nadat ik Bart Moeyaert over zijn ouders heb horen praten, doet het zelfs nog meer. Ik had de indruk niet alleen het verhaal van Herman te lezen, maar ook dat van Bart. Nu ga ik niet pretenderen Barts zinneroerselen te kennen, maar het is tot nu toe het verhaal dat mij het meest autobiografisch aandoet (op Broere na natuurlijk). Bart, mocht je dit lezen, voel je vrij hierop te reageren 😉.
Mijn collectie breidt stilletjesaan uit. Het wordt tijd dat ik een Bart-Moeyaert-plank inricht in mijn boekenkast. Ik heb nog niet alles gelezen. Er wachten mij dus nog mooie vooruitzichten.
Graz – De ochtend komt toch | Bart Moeyaert | Uitgeverij Querido (vierde druk, 2020) | 111 pg.