Een film die bij mij is blijven hangen, was ’22 july’. Die Netflixfilm brengt de terreuraanslag van Anders Breivik op het Noorse eiland Utøya heel levensecht in beeld. Het was huiveren van begin tot eind. Daar moest ik aan denken toen ik Drie uur van Rosamund Lupton aan het lezen was.
Een vooruitstrevende Engelse school is het toneel van een brute gijzeling. 1 ding weet iedereen al van bij het begin: drie uur na het eerste schot zal de school worden opgeblazen. Dat is in ieder geval wat de dader van plan is.
De school op zich bestaat uit verschillende gebouwen, die elk op hun eigen manier met de terreur te maken krijgen. In het hoofdgebouw wordt de directeur neergeschoten. Samen met enkele leerlingen verschanst hij zich in de bibliotheek. Ondertussen moet Rafi Bukhari kiezen tussen de basisschool, waar zijn getraumatiseerde broertjes zit, en het hoofdgebouw, waar zijn vriendin zich schuilhoudt. Terwijl hij de angst bij zijn broertje probeert weg te nemen, steken zijn eigen gruwelijke oorlogsherinneringen telkens opnieuw de kop op. In het handwerklokaal midden in het bos probeert een juf haar kleuters uit de buurt van de dreiging te houden. In het theater – de enige veilige plek in de hele school – laat Daphne haar leerlingen gewoon verder repeteren. De versie van Hamlet die ze inoefenen, had niet actueler kunnen zijn. Tot slot zitten de ouders verderop in het sportcentrum te wachten op nieuws van hun kinderen. Beth Alton is een van hen. Haar zoon wordt vermist.
Rosamund Lupton switcht voortdurend tussen de personages. Elk heeft zijn verhaal en achtergrond en die vloeien mooi in elkaar. Ze zorgen niet alleen voor verschillende lagen in het verhaal. Ze maken het verhaal ook heel reëel. Iedereen gaat anders om met een crisissituatie. De meeste leerkrachten zijn fantastisch en vooral enorm creatief om de leerlingen rustig en veilig te houden. De sfeer bij de ouders is te snijden: sommige kregen goed nieuws, andere zitten nog vol vragen. Ex-vluchteling Rafi en zijn kleine broer herbeleven hun ergste nachtmerrie. En ook de politie blijft er niet onbewogen onder.
Het blijft heel lang raden naar wie de dader is en wat zijn motieven zijn. Hoe verder het verhaal vordert, hoe meer de waarheid begint door te sijpelen. Ondertussen tikt de klok. Ook bijna letterlijk, want elk hoofdstuk vertelt het uur. Dat gebeurt niet altijd chronologisch. Het verhaal start midden in de actie. Enkele hoofdstukken keren daarna terug in de tijd om te vertellen hoe het allemaal begonnen is. Daardoor zit je er als lezer ook meteen middenin. En geloof me: je geraakt er niet meer vanaf tot de drie uur verstreken zijn.
Wat ik nog steeds de grote gave vind van Rosamund Lupton (ik had dat vooral heel sterk bij Zusje) is de manier waarop zij haar personages tot leven brengt. Het zijn echt de personages die het verhaal maken. De gebeurtenissen op zich zijn wel spannend en de klok tikt, maar het is vooral het innerlijk van de mensen die het drama beleven – en die het elk op een heel verschillende manier beleven – dat ervoor zorgt dat je wil blijven lezen. Je moet wel, want je leeft met ze mee en wil van die spanning af. Voor mij maakt dat van Drie uur veel meer dan zomaar een boekje over een schietpartij op een school. Ik las heel gemengde commentaren over dit boek. Ik zit zonder twijfel in het kamp van de fans!
Drie uur | Rosamund Lupton | Uitg. Boekerij (2020) | 365 pg. | Vert. uit het Engels door Mariëtte van Gelder
Met dank aan uitgeverij Boekerij voor het recensie-exemplaar.